świat ▪ atlas ▪ bestiariusz ▪ terahandear
|
|
świat ▪ atlas ▪ bestiariusz ▪ terahandear |
Hybrydyczny gatunek pół-elfów, pół-jednorożców żyjący na stepach rufowej Sterburty. Większość centaurów prowadzi koczowniczy tryb życia w tradycyjnych klanach (to centaury „dzikie” albo „wolne”). Pozostali zasiedlają miasta i wsie założone przez albinów w czasach imperium Terahandearu (i nazywa się ich „cywilizowanymi”, „imperialnymi” albo „uległymi”).
Centaury stanowią połączenie tułowia jednorożca i silnie umięśnionego elfiego torsu (co potwierdzają smukłe rysy twarzy i długie, odstające uszy). Osiągają do 160 cm w kłębie, a do 215 cm od ziemi do czubka głowy. Ważą do około 400 kg. Dożywają do 70 lat, choć średnia wieku jest dużo niższa ze względu na zwyczaje i temperament. Centaury mają dwa serca (osobne dla tułowia i torsu). W torsie umieszczone są duże oskrzela, wątroba, trzustka. W tułowiu – płuca, żołądek, jelita, nerki, narządy rozrodcze. Piersi centauryjek straciły swoją pierwotną funkcję i mają postać szczątkową. Ciała mają zwinne, giętkie i zazwyczaj dobrze wysportowane, co czyni ich żywotnymi i odpornymi na większość chorób.
Ciąża u centaurów trwa 1 pełny cykl. Nowo narodzone źrebię potrafi chodzić, a po krótkim czasie nawet biegać. Ma już rozwinięty słuch i wzrok, a jego tors jest znacznie bardziej rozwinięty niż u albińskiego noworodka. Źrebięta chrome, chore i nierozwinięte są porzucane.
Pół-centaury są możliwe, choć zdarzają się tylko w miastach. Przez dzikie centaury są traktowane jako wynaturzenia hańbiące swych rodziców.
Społeczność dzikich centaurów tworzą tradycyjne klany, w których wyznacznikiem pozycji w jest wiek. Klanem dowodzi najstarszy osobnika, a może być to zarówno centaur, jak i centaurka. Społeczności te nie są ani matriarchalne, ani patriarchalne, w zamian tego występuje daleko posunięte równouprawnienie. Ze względu na preferowany typ terenu spotyka się klany stepowe, nadrzeczne i bagienne.
Kultura dzikich centaurów opiera się przede wszystkim na łowiectwie, w mniejszym stopniu na hodowli i zbieractwie. Hodują zazwyczaj iakki i koale. Do polowań nierzadko wykorzystują tresowane sokoły i inne ptaki. Polują najchętniej na antylopy, makrauchenie, bawoły, aretasy i dzikie kobudy. Klany nadrzeczne łowią ryby na zarzucane sieci, a źrebięta i młodzież poławia kraby bagienne, wydry czy żółwie. Walczą, używając głównie oszczepów, włóczni i łuków.
Budują okrągłe, proste i pokryte skórami jurty. Ich wielkość sięgać może nawet namiotu cyrkowego, a za szkielet służą im kości i drewno. Stronią od nadmiaru mebli, nie używają też łóżek – śpią na gołej ziemi. Zasadniczo nie noszą też ubrań – za wyjątkiem skórzanych i futrzanych derek, jakimi okrywają się w zimne dni i noce.
Wyznacznikiem atrakcyjności u obu płci są zadbane włosy zarówno na głowie, jak i w ogonie oraz lśniąca sierść. Lubują się w ozdobach we włosach. Trudnią się prymitywnym kowalstwem i jubilerstwem. Rzeźbią w drewnie i w kości. Znają się też na ziołach i ziołolecznictwie – zajmują się tym zwykle szamani. W kulturze centaurów obecne są opowieści, gawędy, legendy i podania – zazwyczaj przekazywane wokół ogniska. Za paliwo służą im suszone odchody prowadzonych ze stadem iakków. Znani są również ze swego śpiewu gardłowego i innych śpiewów bojowych, używanych podczas dzikiej szarży całym stadem. Centaury wytwarzają skórzane bębny i kościane lub tatarakowe flety.
Źrebięta dzikich centaurów nie należą do swych rodziców, a do całego stada. Jeśli rodzic z jakiegoś powodu decyduje się opuścić stado, jego potomek w nim zostaje. Może je opuścić dopiero wtedy, gdy dorośnie i samo tak zdecyduje. Rytuał przechodzenia w dorosłość polega na upolowaniu zwierzęcia i wypiciu jego krwi. Źrebięta same decydują, kiedy są gotowe, by przystąpić do tego rytuału. Raz do roku, najczęściej jesienią, wódz wskazuje dzień lub tydzień, w którym młodzi mogą podchodzić do tej próby. Po udanej próbie przywódca stada nadaje młodemu centaurowi przydomek, który funkcjonuje obok imienia, jakie wcześniej nadali mu rodzice. Poza rytuałem inicjacyjnym centaury nie spożywają krwi – spuszczają ją przed przygotowaniem mięsa.
Dzikie centaury wyznają przechodnią monogamię – żyją w związkach monogamicznych, ale nie trwają one aż do śmierci. Rytuał zaślubin ma charakter publiczny i powtarzany jest zazwyczaj trzy razy, by wejść w życie. Podobnie wygląda centauryjski rozwód. Po kilkukrotnie powtórzonym rytuale zakończenia związku ten się rozpada i obie strony stają się wolne.
Rytuał pogrzebowy to całopalenie i rozsianie prochów na wietrze. W żałobie centaury tradycyjnie golą zarówno swoje włosy na głowie, jak i swoje ogony.
Do dzikiego stada może przyłączyć się każdy centaur, który zostanie przez nie zaakceptowany. Tradycja nakazuje, by obdarował wodza odpowiednią ilością mięsa i skór.
Gdy podczas wędrówek spotykają się ze sobą obce klany, centaury organizują sportowe gonitwy, walki i zawody. W grze „Darcie iakka” kawał iakkowego mięsa trzeba poderwać z ziemi i przewieźć do okręgu rywali. Bierze w niej udział dowolna liczba centaurów i praktycznie nie ma żadnych zasad. W drugiej grze – „Hajda” – centaury dwóch drużyn tworzą dwa kręgi – zewnętrzny i wewnętrzny. Centaur z zewnętrznego kręgu próbuje przedostać się do środka wewnętrznego kręgu, uderzyć centaura z wewnętrznego kręgu i wybiec do swoich.
Dzikie centaury wierzą, że są dziećmi wiatru swobodnie hulającego po rozległych stepach. Poza tym nie uznają żadnych bogów – szczególnie tych narzuconych przez albinów. Podczas burzy centaury mają zwyczaj ścigania się całym stadem z wiatrem. Wierzą, że napełniają się w ten sposób pierwotną energią. Ma to charakter zbiorowego duchowego uniesienia, wspomaganego czasem ziołami halucynogennymi.
Co oczywiste, dzikie centaury nie uznają albińskich praw – są niepodporządkowane i wolne. Lokalne prawa w dużej mierze zależą od wodza klanu, ale część ma charakter globalny: karane jest morderstwo wewnątrz własnego klanu, spanie na warcie wokół jurt, niezaalarmowanie w sytuacji zagrożenia, zdrada małżeńska albo publiczne okazywanie lęku.
Dzikie centaury nie posiadają wiele, ale respektują prawo do własności. Każdy przedmiot znaczony jest symbolem jego właściciela. Jurta należy do tego, czyja jest skóra i czyj jest stelaż. Nawet po rozpadzie małżeństwa, każda ze stron zabiera swoje skóry. Dzikie centaury nie uznają złota, a cała gospodarka opiera się na handlu wymiennym.
Dzikie klany zazwyczaj wędrują z dala od albińskich miast i wsi. Nie walczą ze sobą, jak to miało miejsce w dalekiej przeszłości – od dziesiątek lat trwa rozejm w obliczu wspólnego albińskiego wroga. Obecnie całe ziemie centauryjskie podlegają Imperium Albińskiemu. Przejęte zostały przed laty przez Imperium Terahandearu podczas Wojny z Chaosem. Centaurów traktowano wówczas na równi z niewolnikami. Historia notuje trzy wielkie powstania centauryjskie, ostatecznie wszystkie jednak zostały stłumione przez albinów.
Centaury cywilizowane (albo „uległe” bądź „imperialne”) są w dużej mierze przeciwieństwem swych dzikich pobratymców. Mieszkają w miastach i wsiach, podlegają podatkom, wierzą w albińskich bogów, noszą ubrania, a zamiast tradycyjnej hierarchii uznają albińską administrację. Wykonują szereg niższych i mniej zaszczytnych zawodów. Pracują w kuźniach, warsztatach, kopalniach, portach, składach handlowych, gospodach, na farmach lub w albińskim wojsku. Źrebięta przystępują do standardowego szkolenia militarnego.
Centaury cywilizowane nadal uznają przechodnią monogamię, choć rytuały z nią związane przeniosły się do albińskich świątyń. Podobnie stało się z rytuałem pogrzebowym.
Zarówno w miastach, jak i wsiach, dominują wysokie, parterowe budynki budowane z drewna i kamieni. Gdzieniegdzie można się spotkać z cywilizowaną odmianą gry „Hajda” – znacznie mniej brutalną i prowadzoną na punkty.
Twórcy systemu i świata LapRPG
LapRPG 2019